کیک اسفنجی (به انگلیسی: Sponge cake) نوعی کیک است که مواد اصلی آن را آرد، شکر، تخم‌مرغ تشکیل می‌دهد. در این نوع کیک با استفاده از خاصیت کف کنندگی تخم مرغ، خمیر تهیه شده و پخت میشود. منشأ نام این کیک اسفنج دریایی است و علت نامگذاری آن اینست که هنگامیکه کیک بریده میشود، مانند اسفنج دریایی بافت این کیک نیز از تعداد بی‌شماری حباب‌های هوایی تشکیل شده است.
پایه اغلب کیک‌های حرفه‌ای و تزئینی،کیک ساده اسفنجی است.
مواد لازم برای تهیه کیک اسفنجی
آب (جوش) یا شیر: ۱/۲ پیمانه
وانیل: ۱/۴ قاشق چای خوری
بیکینگ پودر: ۱ قاشق چای خوری
نمک: ۱/۴ قاشق چای خوری
تخم مرغ: ۶ عدد
پودر قند: ۲ پیمانه
آرد: ۲ پیمانه
طرز تهیه کیک اسفنجی
۱. ابتدا فر را روشن كنید تا موقع پخت كیک شما كاملا داغ شده باشد و البته بهتر است ظرف كوچكی آب هم داخل فر قرار دهید.
۲. آرد و نمک و بیكینگ پودر را با هم مخلوط كرده و ۴بار الک كنید تا هوا بخورند و سبک شوند.
۳. تخم مرغ ها را چند ساعت در یخچال قرار دهید تا خنک شوند. سپس سفیده و زرده آنها را جدا كنید. سفیده‌ها را با همزن برقی و ترجیحا دور متوسط خوب میزنیم تا سفید و سفت شوند و سپس نصف پودر قند را به آن اضافه می‌كنیم و باز هم آن را میزنیم تا كاملا فرم بگیرد و با وارونه كردن ظرف از آن نریزد. سپس آن را داخل یخچال قرار میدهیم.
۴. در ظرفی جداگانه زرده‌ها و وانیل و بقیه پودر قند را با هم مخلوط كرده و كمی با همزن میزنیم و آب را كه كاملا جوش است به آن اضافه می‌كنیم و خیلی سریع میزنیم كه زرده سفت نشود. همزن باید روی دور تند باشد. به سرعت پس از اضافه كردن آب مواد را بزنید كه خراب نشوند. مواد را آنقدر بزنید تا كشدار شوند و از حالت روان بودن خارج شوند.
۵. حالا سفیده را از یخچال خارج كرده و مواد را به آرامی از كنار به آن اضافه كرده و با لیسک یا كفگیر به صورت دورانی مخلوط می‌كنیم تا پف مواد نخوابد. بعد مخلوط آرد را كم‌كم و با دقت به مواد اضافه می‌كنیم و مخلوط می‌كنیم تا یكدست شوند. مواد را به گونه‌ای هم بزنید كه تقریبا روی هم تا شوند نه اینكه مثل آش هم بزنید! آرام و دورانی روی هم تا كنید.
۶. سپس قالب را چرب می‌كنیم و یا كاغذ روغنی می‌اندازیم و مواد را به گونه‌ای در قالب می‌ریزیم که دو سوم قالب ما خالی باشد و به عبارتی مواد فقط یک سوم قالب را بگیرند.
۷. حالا آن را داخل فر با دمای حدود ۱۸۰ قرار میدهیم و كیک را حدود ۵۰ دقیقه می‌پزیم و با خلال دندان تست می‌كنیم كه پخته است یا نه! كیک پخته به خلال نمی‌چسبد.
۸. وقتی پخت از فر خارج كرده و وقتی خنک شد آن را با كمك بشقاب یا سینی برمی‌گردانیم و كاغذ روغنی را جدا كرده و آن را داخل یخچال می‌گذاریم تا سرد شود.
نکات مهم در تهیه کیک اسفنجی
اگر خواستید کیک اسفنجی کاکائویی درست کنید، پودر کاکائو را به زرده اضافه کنید و با آرد مخلوط نکنید.
اگر دوست دارید کیک اسفنجی خوش طعم با کیفیت و ماندگاری بالا داشته باشید سعی کنید تا آنجایی که میتوانید از میزان بیکینگ پودر کم کنید و کمبودش را با اضافه کردن تخم مرغ به مواد اولیه جبران کنید.
برای کیک شیفون و اسفنجی، فر را در دمایی تنظیم کنید که همیشه برای کیک ساده خانگی تنظیم می‌کنید و یا برای بیسکوئیت، دمای فر یک مقدار پائین تر از زمانی که کیک ساده می پزید.
این مواد برای قالب شماره 25 مناسب است.
می‌توانیم کف قالب را با روغن مایع کمی چرب کنیم و کاغذ روغنی بگذاریم که به آن بچسبد و مایه کیک خوب و یک دست پخته شود. دیواره‌ها را مطلقا بیشتر از همان یک سانت چرب نکنید که مانع پف خوب کیک میشود.
یک نكته بسیار مهم در تهیه كیک اسفنجی نوع آرد است. به هیچ وجه از آرد نانوایی استفاده نكنید و آرد شیرینی پزی یا سفید بسیار مرغوب تهیه كنید. شما هرچه زحمت بكشید اگر آردتان بد باشد كیک خراب میشود.
یک پیمانه معادل یک لیوان دسته‌دار می‌باشد.
