خرمالو درختی از گیاهان گلدار دولپه‌ای است که در راسته خلنگ‌سانان و تیره خرمالوئیان قرار می‌گیرد. خرمالو رسته‌ای است که تقریباً دارای ۵۰۰–۴۵۰ گونه برگریز و درختان همیشه سبز است. بیشتر این‌گونه‌ها بومی مناطق گرمسیر هستند و تنها تعداد کمی از آنها در آب و هوای معتدل گسترش دارند. میوهٔ این گیاه که خوراکی است نیز «خرمالو» نامیده می‌شود. نام خرمالو ترکیبی است از دو واژهٔ خرما و آلو.
انواع خرمالو
خرمالو ژاپنی (Diospyros kaki)
گونه‌ای است که در سطح وسیعی و به جهت میوه خوشمزه آن کشت می‌شود. این‌گونه که بومی چین است خوش طعم بوده و برگهایی پهن و سفت دارد. ابتدا به جهت استفاده از میوه آن، در سایر نواحی آسیای شرقی پرورش یافت و بعدها در دهه اول سده نوزدهم به کالیفرنیا و جنوب اروپا معرفی شد.
خرمالو آمریکایی (Diospyros virginiana)
بومی مناطق شمال شرقی آمریکا است.
خرمالوی سیاه (Diospyros digyna)
بومی مکزیک است و میوه آن درحالت نرسیده دارای پوستی سبز و گوشتی سفید است که در زمان رسیدن به رنگ سیاه در می‌آید. گونه‌ای به نام مابولو یا سیب مخملی نیز وجود دارد(Diospyros discolor) که بومی فیلیپین است. رسیده این‌گونه به رنگ قرمز روشن است.
خرماندو (Diospyros lotus)
(بومی جنوب غربی آسیا و جنوب شرقی اروپا) برای یونانیان باستان با عنوان میوه خدا شناخته شده بود یعنی Dios pyros که نام علمی این رده است. نام انگلیسی آن Persimmon است.
ارزش غذایی خرمالو
راساس پایگاه اطلاعاتی کتابخانه ملی کشاورزی آمریکا، خرمالو سرشار از ویتامین A ویتامین C، ویتامین E و ویتامین B6 به همراه میزان زیادی فیبر، منیزیم، مس، منگنز، پتاسیوم و فسفر است. براساس پژوهش‌های محققین، خرمالو به جز ترکیبات دیگری مانند فلاونوید (flavonoid)، تانن (tannins) و فنولیک اسید (phenolic acids)، همچنین ترکیبات ارگانیکی مثل کاتچین (catechins)، گالوکاتچین (gallocatechin)، بتولینیک اسید (betulinic acid) و انواع ترکیبات کارتنوئید (carotenoid) دارد که جزئی از خانواده‌ی ویتامین‌های ب کمپلکس هستند.
خواص خرمالو برای سلامتی
سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها
آنتی‌اکسیدان‌ها با رادیکال‌های آزاد مضر مبارزه می‌کنند و از آسیب به سلول‌ها جلوگیری می‌کند و خطر بیماری‌های مزمن را کاهش می‌دهند. مطالعات نشان می‌دهند آنتی‌اکسیدان‌ها در پیشگیری از بیماری های قلبی و نیز پیشگیری از سرطان و دیابت مؤثرند.
یکی از خواص خرمالو این است که این میوه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هاست. براساس مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۲ به‌چاپ رسید، در بررسی آب خرمالو مقدار زیادی گالیک اسید و اپیکاتچین‌گالات مشاهده شد. این دو ترکیب خواص آنتی‌اکسیدانی بالایی دارند.
علاوه‌بر خرمالو، برخی غذاهای دیگر مانند میوه‌های خانواده‌ی بِری، گشنیز، شکلات تلخ و دارچین نیز سرشار از آنتی‌اکسیدان هستند.
کمک به گوارش و دفع غذا
افزودن خرمالو به رژیم غذایی می‌تواند در جلوگیری از یبوست مؤثر باشد و موجب بهبود گوارش شود. خواص خرمالو تنها به اینها محدود نمی‌شود. خرمالو سرشار از فیبر است. هر وعده‌ی آن محتوی ۶ گرم فیبر است که تقریبا یک‌چهارم نیاز روزانه‌تان به فیبر را تأمین می‌کند.
فیبر بدون اینکه هضم شود، به حجم مدفوع می‌افزاید و به دفع راحت‌تر آن کمک می‌کند. در بررسی‌ای که در سال ۲۰۱۲ بر روی ۵ مطالعه‌ی مختلف صورت گرفت، مشاهده شد که فیبر با افزایش حرکات روده‌ای در بیماران مبتلابه یبوست، می‌تواند به درمان آنها کمک کند.
برای برخورداری از این خاصیت، خرمالوهایی را مصرف کنید که شیرین‌اند، زیرا خرمالوهایی که طعم گس دارند، تانیک اسید بالاتری دارند و ممکن است موجب تشدید یبوست شوند. تانیک اسید از ترشحات گوارشی می‌کاهد و سرعت حرکت را در دستگاه گوارشی کاهش می‌دهد.
راه‌های دیگر کمک به درمان یبوست عبارت‌اند از: نوشیدن آب کافی، مصرف مایعات گرم، مصرف سایر غذاهای سرشار از فیبر و افزایش فعالیت فیزیکی.
تقویت دستگاه ایمنی
خرمالو سرشار از ویتامین C است و می‌تواند موجب تقویت دستگاه ایمنی شود. خرمالو جزو میوه‌هایی است که بیشترین مقدار ویتامین C را در خود دارد و تنها یک عدد خرمالو می‌تواند ۹۸٪ نیاز روزانه‌ی بدن‌تان به این ویتامین را تأمین بکند.
ویتامین C با تحریک دستگاه ایمنی موجب افزایش تولید گلبول‌های سفید می‌شود. گلبول‌های سفید خون مهمترین لایه‌ی دفاعی بدن در برابر عفونت‌های میکروبی، ویروسی، قارچی و سموم هستند.
کاهش سطح کلسترول
کلسترول ماده‌ای از جنس چربی است که در سراسر بدن یافت می‌شود. بدن به مقادیر اندک کلسترول نیاز دارد، اما تجمع زیاد آن در رگ‌های خونی موجب سخت‌شدن و باریک‌ترشدن این رگ‌ها می‌شود. درنتیجه قلب مجبور است برای پمپاژ خون به سایر نقاط بدن سخت‌تر تلاش کند.
برخی مطالعات نشان می‌دهند خرمالو می‌تواند به‌طور مؤثری میزان کلسترول را کاهش دهد. در مطالعه‌ای که در سالنامه‌ی متابولیسم و تغذیه درباره‌ی خواص خرمالو به چاپ رسید، به ۴۰ نفر به‌مدت ۱۲ هفته هرروزه غذای حاوی فیبر خرمالو داده شد. غذای یک گروه محتوی مقدار کم و دیگری محتوی مقدار زیاد فیبر خرمالو بود. در پایان مطالعه هر دو گروه کاهش چشمگیری در سطح کلسترول بد خون (LDL) داشتند.
همچنین در مطالعه‌ای که روی موش‌ها صورت گرفت و در مجله‌ی تغذیه به‌چاپ رسید مشاهده شد که خوردن خرمالو می‌تواند کلسترول بد خون، کلسترول کل و تری‌گلیسرید را در موش‌ها کاهش دهد.
سایر راه‌های کاهش سریع و طبیعی کلسترول خون عبارت‌اند از: انجام منظم تمرینات ورزشی، مصرف مقدار زیادی فیبر محلول و افزایش مصرف خوراکی‌های حاوی اسیدهای چرب امگا ۳.
پیشگیری از سرطان
این میوه‌های خوشمزه سرشار از آنتی‌اکسیدان‌ها هستند. آنتی‌اکسیدان‌ها ترکیبات ضدسرطانی هستند که با تأثیرات مخرب رادیکال‌های آزاد مبارزه و به حفظ سلامت فرد و جلوگیری از ابتلا به بیماری‌های مختلف کمک می‌کنند. رادیکال‌های آزاد از محصولات جانبی متابولیسم سلولی هستند که می‌توانند موجب تبدیل سلول‌های سالم به سلول‌های سرطانی بشوند و به دستگاه‌ها و اندام‌های مختلف بدن آسیب بزنند. خرمالو محتوی مقادیر بالایی از ویتامین‌های A و C، ترکیبات فنُلی مانند کاتچین و گالوکاتکول است. این ترکیبات می‌توانند به‌طور مستقیم از ابتلا به سرطان جلوگیری کنند. بنابراین افزودن خرمالو به رژیم غذایی می‌تواند به ایمنی در برابر انواع سرطان‌ها کمک بکند.
کاهش التهابات
علاوه‌بر کاهش کلسترول، حفظ سلامت چشم و کمک به گوارش، از دیگر خواص خرمالو این است که این میوه به کاهش التهابات نیز کمک می‌کند. درحالی‌که التهاب نوعی واکنش ایمنی طبیعی است، اما التهاب مزمن می‌تواند منجربه بروز بیماری‌هایی مانند سرطان و بیماری‌های قلبی-عروقی شود.
خرمالو به‌لطف داشتن آنتی‌اکسیدان‌ها و تانن‌ها می‌تواند در کاهش التهاب مؤثر باشد. براساس مطالعه‌ی جانوری‌ای که در مجله‌ی پلاس وان به‌چاپ رسید مشاهده شد استفاده از تانن‌های مشتق‌شده از خرمالو می‌تواند به کاهش نشانه‌های التهابات کمک کند.
علاوه‌بر خرمالو غذاهای دیگری که خاصیت ضدالتهابی دارند، عبارت‌اند از: سبزیجات برگ سبز، میوه‌های خانواده‌ی بِری، بروکلی، گردو و روغن نارگیل.
کمک به سلامت کبد
خرمالو سرشار از آنتی‌اکسیدان‌هاست که از بدن در برابر اثرات مخرب رادیکال‌های آزاد محافظت می‌کنند. همچنین خرمالو نمی‌گذارد مواد سمی به سلول‌های بدن آسیب برسانند. درنتیجه خرمالو موجب سم‌زدایی بدن و کمک به سلامت کبد می‌شود.
کاهش فشار خون
تانن‌های موجود در خرمالو می‌توانند در کاهش فشار خون مؤثر باشند. فشار خون بالا بالا موجب واردآمدن فشار مضاعفی بر قلب شده و یکی از عواملی است که خطر بیماری‌های قلبی را افزایش می‌دهد.
مطالعات زیادی حاکی از تأثیر تانیک اسید در پایین آوردن فشار خون بوده‌اند. به‌عنوان مثال در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۵ انجام گرفت، مشاهده شد دادن تانیک اسید به موش‌ها می‌تواند در کاهش فشار خون آنها مؤثر باشد. براساس مطالعه‌ی دیگری که در هفته‌نامه‌ی علوم زندگی به‌چاپ رسید مشاهده شد که عصاره‌ی تانن استخراجی از گیاهان سنتی چینی می‌تواند سطح آنزیم کنترل‌کننده‌ی فشار خون را کاهش دهد.
توجه داشته باشید که خرمالوهای گس بیشترین مقدار تانن را دارند و با رسیدن این میوه، مقدار تانن موجود در آن کاهش می‌یابد. بنابراین برای برخورداری از این ویژگی خرمالو، بهتر است آنهایی را انتخاب کنید که طعم گس دارند و سفت‌ترند.
کمک به بینایی
خرمالو یکی از خوراکی‌های سرشار از ویتامین A است. ویتامین A ماده‌ای ضروری برای حفظ سلامت چشم است. یک عدد خرمالوی خام می‌تواند ۵۵٪ نیاز روزانه‌تان به این ویتامین را تأمین کند.
شایع‌ترین علائم کمبود ویتامین A عبارت‌اند از: شب‌کوری، خشکی چشم و نقاط بیتوت که در آن رگه‌های ریزی از کراتین روی ملتحمه‌ی چشم تشکیل می‌شود.
افزایش مصرف ویتامین A ازطریق مصرف غذاهایی مانند خرمالو موجب می‌شود از علائم کمبود ویتامین A جلوگیری کنید و چشمانی سالم و دید خوبی داشته باشید. سایر غذاهای سرشار از ویتامین A عبارت‌اند از: جگر گاو، هویج، سیب‌زمینی شیرین، کلم و اسفناج.
تقویت قلب
بیماری های قلبی مهمترین عامل مرگ‌ومیر در سراسر جهان هستند و زندگی افراد زیادی را به خطر انداخته‌اند.
خوشبختانه می‌توان با سبک زندگی سالم مانند داشتن رژیم غذایی مناسب از بروز بسیاری از بیماری‌های قلبی پیشگیری کرد.
ترکیب مواد مغذی موجود در خرمالو آن را به یکی از بهترین مواد غذایی برای تقویت قلب تبدیل کرده است. ازجمله ترکیبات مفید موجود در خرمالو می‌توان به آنتی‌اکسیدان‌های فلاونوئیدی مانند کوئرستین و کمپفرول اشاره کرد.
براساس مطالعات مختلف رژیم‌های غذایی سرشار از فلاونوئیدها خطر بیماری‌های قلبی را کاهش می‌دهند. در این زمینه مطالعه‌ای بر روی بیش از ۹۸هزار نفر صورت گرفت. در پایان مشاهده شد کسانی که بیشترین میزان مصرف فلاونوئیدها را داشتند، احتمال مرگ‌شان براثر بیماری‌های قلبی ۱۸٪ کمتر از گروهی بود که کمترین میزان مصرف فلاونوئیدها را داشتند.
رژیم‌های غذایی سرشار از فلاونوئیدها می‌توانند با کاهش فشار خون، کلسترول بد (LDL)، و التهابات به سلامت قلب کمک بکنند.
علاوه‌براین تانِن‌های موجود در خرمالو که عامل طعم گَس آن هستند نیز می‌توانند به کاهش فشار خون کمک بکنند. بسیاری از مطالعات جانوری نشان می‌دهند که تانیک اسید و گالیک اسید موجود در خرمالو به کاهش فشار خون کمک می‌کنند. فشار خون بالا از مهمترین عوامل خطرزا در بروز بیماری‌های قلبی است.
سرشار از فیبر
کلسترول بالا (مخصوصا کلسترول بد) می‌تواند خطر بیماری‌های قلبی، سکته‌های مغزی و حملات قلبی را افزایش بدهد.
غذاهای سرشار از فیبر محلول مانند میوه‌ها و سبزیجات می‌توانند با کمک به دفع مقدار اضافی کلسترول، سطح کلسترول را کاهش بدهند. خرمالو سرشار از فیبر است و می‌تواند سطح کلسترول بد را کاهش بدهد.
در پژوهشی مشخص شد که مقدار کلسترول بد در افرادی که به‌مدت ۱۲ هفته، روزانه ۳ عدد کلوچه‌ی محتوی فیبر خرمالو می‌خورند نسبت به گروهی که کلوچه‌ی ساده می‌خورند، کاهش چشمگیری داشت.
فیبر به تنظیم دفع مدفوع کمک می‌کند و می‌تواند قند خون بالا را کاهش بدهد.
غذاهای سرشار از فیبر مانند خرمالو، از سرعت هضم کربوهیدرات‌ها و جذب قند می‌کاهند و بدین ترتیب از افزایش ناگهانی قند خون جلوگیری می‌کنند.
براساس مطالعه‌ای که بر روی ۱۱۷ فرد مبتلا به دیابت صورت گرفت افزایش مصرف فیبر محلول توانست موجب کاهش چشمگیر قند خون بشود.
همچنین فیبر می‌تواند موجب تغذیه‌ی باکتری‌های مفیدی بشود که در دستگاه گوارش زندگی می‌کنند. این امر تأثیر مثبتی بر سلامت دستگاه گوارش و سلامت کلی فرد دارد.
پیشگیری از رشد تومورها
خاصیت آنتی‌اکسیدانی خرمالو علاوه‌بر کاهش خطر ابتلا به سرطان، خطر رشد تومورها را نیز کاهش می‌دهد. خرمالو محتوی بتولینیک اسید است. خواص ضدسرطان این ترکیب به اثبات رسیده است. این امر می‌تواند با کمک به خزان‌یاخته‌ای (آپوپتوز یا مرگ برنامه‌ریزی‌شده‌ی سلول‌ها) از تشکیل تومورها، گسترش آنها و انتقال سرطان به نقاط دیگر بدن جلوگیری بکند.
پیشگیری از پیری زودرس
خرمالو سرشار از ویتامین‌های مختلف مانند ویتامین A، بتاکاروتن، لوتئین، لیکوپن و کریپتوزانتین است. این ویتامین‌ها در بدن نقش آنتی‌اکسیدانی دارند، استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهند و از بروز علائم ناشی از پیری زودرس مانند بروز لکه‌های پوستی، بیماری آلزایمر، خستگی، ضعف بینایی، ضعف عضلات و … جلوگیری می‌کنند.
۱۳. تنظیم گردش خون
خرمالو محتوی ماده‌ی معدنی مس است. این عنصر برای تشکیل گلبول‌های قرمزِ تازه ضروری است. بدون مس بدن‌تان نمی‌تواند مواد مغذی موجود را به هموگلوبین تبدیل بکند. افزایش گلبول قرمز سالم در گردش خون موجب بهبود عملکرد شناختی، تونوس ماهیچه‌ای، سوخت‌وساز، افزایش سطح انرژی، بهبود زخم‌ها و رشد سلولی می‌شود.
بهبود فعالیت متابولیک
خرمالو محتوی برخی ویتامین‌های گروه B مانند پیریدوکسین (ویتامین 6B)، اسید فولیک (ویتامین 9B) و تیامین (ویتامین 1B) است. این ویتامین‌ها به عملکرد مناسب اندام‌های بدن کمک می‌کنند و سلامت سوخت‌وساز را تضمین می‌کنند. درنتیجه خرمالو می‌تواند سطح انرژی، تونوس ماهیچه‌ای و گوارش را بهبود بدهد.
افزایش سطح انرژی بدن
خرمالو به‌خاطر دارابودن پتاسیم و قند، انرژی‌زای طبیعیِ بدن است. مصرف یک لیوان آب‌ِ‌خرمالو می‌تواند به تأمین انرژی‌تان برای انجام فعالیت‌های سنگین کمک بکند. همچنین می‌توانید برای رفع خستگی و کاهش استرس نیز خرمالو بخورید.
عوارض و مضرات مصرف خرمالو
خرمالو را ناشتا نخورید چون می تواند باعث انسداد دستگاه گوارش، درد شکمی و استفراغ شود.
پوست خرمالو حاوی تانن می باشد که می تواند باعث یبوست شود.
خرمالو حاوی قند فراونی می باشد که می تواند به هیپرگلیسمی در افراد مبتلا به دیابت منجر شود.
خرمالو دارای قند و پکتین بالایی است که می تواند باعث پوسیدگی دندان شود پس بهتر است بعد از خوردن خرمالو دهان خود را با آب بشویید.
افرادی که فشار خون پایین دارند بهتر است در مصرف خرمالو احتیاط کنند چون ممکن است باعث کاهش ناگهانی فشار خون در افراد شود.
خرمالو کال در بعضی از افراد می تواند باعث واکنش های آلرژیک شود.
خرمالو گس ممکن است باعث یبوست در بعضی افراد شود.
