مشهد یکی از شهرهای نمونه ایران در زمینه سوغاتی و غذاهای محلی است. طعم و مزه غذاهای این شهر به دلیل استفاده از مواد اولیه تازه و درجه یک همیشه در ذهن افراد ماندگار میماند.
در ادامه شما را با غذاها و خوراکیهای خوشمزه و معروف مشهد آشنا میکنیم.
شله مشهدی
شله به نوعی آش تهیه شده با گوشت ریش شده گوسفند، گاو یا گوساله گفته می شود که با انواع سبزیجات معطر طعم دار شده و با خورش قیمه تزیین می شود. این غذا که ارزش بسیار بالایی دارد معمولا در مجالس عزاداری و به خصوص در محرم و صفر طبخ می شود و برای پذیرایی از میهمانان مورد استفاده است. تهیه شله کاری تخصصی است و آشپز خاص خود را می خواهد. البته کدبانوهای مشهدی می توانند این غذا را با طعمی بسیار خوشمزه طبخ کنند و حتما اگر در بازدید از مشهد می خواهید غذاهای اصیل مشهدی میل کنید، شله در صدر لیست شما قرار خواهد گرفت. مشهدی ها به همراه شله نان میل نمی کنند و معمولا این غذا به طور جداگانه بدون برنج و نان میل می شود. همچنین بسیاری از مشهدی ها اعتقاد دارند که به همراه شله باید نوشابه میل کرد. به طور کلی میل کردن این غذای مشهدی در یکی از رستوران های مشهد یا در منزل دوستان مشهدی می تواند بهترین تجربه از غذاهای مشهدی به شمار رود. شله، در ششمین اجلاس سراسری شورای عالی به عنوان اولین غذای محلی ایرانی به ثبت رسیده است که این نشان دهنده اصالت و ارزش بالای این غذا در میان مشهدی ها می باشد.
اشکنه قوروت
یکی از ساده ترین و ارزان قیمت ترین غذاهای مشهدی که امروزه در تمامی کشور به عنوان کله جوش شناخته می شود، در واقع با نام اشکنه قوروت یکی از غذاهای محلی در شهر مشهد می باشد. این غذا که با استفاده از کشک ساییده شده طبخ می شود و پیاز داغ به همراه گردو خرد شده در آن ریخته می شود، منبع بسیار خوبی از کلسیم بوده و به عنوان غذایی سبک برای شب هنگام و داشتن خوابی راحت می تواند گزینه ای مناسب باشد. اشکنه قوروت مگر در برخی از رستوران های محلی طبخ نمی شود و به طور کلی توصیه می شود که این غذا به صورت خانگی طبخ شده و میل شود. حداکثر زمانی که برای طبخ این غذا نیاز است، سی دقیقه بوده و با نان خشک تریت شده قابل میل می شود. اگر به پیاز داغ علاقه چندانی نداشته باشید می توانید از پیاز ریز و به خوبی سرخ شده استفاده کنید.
شیشلیک
اصلی ترین محل طبخ شیشلیک به شاندیز مشهد باز می گردد. امروزه شیشلیک به عنوان یک غذای بسیار خوشمزه در کشورهایی همچون ایران، آذربایجان، گرجستان و کشورهای اروپای مرکزی طبخ می شود ولی اصل این غذا متعلق به مشهد است. این غذا که از شش تکه گوشت راسته گوسفندی طبخ می شود، در نوع شاندیزی از ادویه و طعم دهنده های خاصی در آن استفاده می شود که طعم این غذا را بهتر و خوشمزه تر می کند. محبوبیت این کباب در ایران به حدی زیاد است که به غیر از مشهد، در سایر شهرها نیز می توانید رستوران هایی با نام کباب شاندیز را مشاهده کنید. اگر راهی مشهد شدید می توانید به منطقه شاندیز رفته و در این محله غذای خوشمزه مشهدی را میل کنید. به یاد داشته باشید که شیشلیک مشهدی در بهترین نوع در رستوران های شاندیز طبخ می شود و شما می توانید در این منطقه بهترین نوع شیشلیک را امتحان کنید.
آش لخشک
در میان شهرهای ایرانی، خراسانی ها و به خصوص مشهدی ها اهمیت زیادی به حبوبات می دهند و از این روی تهیه غذاهای مشهدی می تواند در سلامت خانواده و به خصوص کودکان بسیار مفید باشد. آش لخشک یک غذای مشهدی با پایه عدس است که با استفاده از عدس، سیر خشک، پیاز داغ، نعناع و سایر ادویه جات طبخ شده و یکی از خوشمزه ترین غذاهای مشهدی به شمار می رود. تهیه این غذا در خانه کار سختی نیست و می تواند جایگزین خوب و خوشمزه ای برای غذاهای بدون فایده مانند فست فود باشد. توصیه می شود در بازدید از مشهد حتما آش لخشک را تهیه و میل کنید.
پلوی مخلوط
یکی از غذاهای بسیار خوشمزه مشهدی که طرفداران خاص خودش را دارد و به دلیل استفاده از گوشت و برنج در طبخ آن می تواند گزینه ای بسیار خوب به خصوص برای نهار باشد. در طبخ این غذا از گوشت قیمه شده، لوبیا سبز و لوبیا قرمز و سایر ادویه جات معطر استفاده می شود و می توان گفت که یکی از خوشمزه ترین غذاهای مشهدی است. اگر قصد دارید این غذا را در منزل نوش جان کنید بهتر است در هنگام دم کردن برنج، نان، سیب زمینی یا کنجد را به عنوان ته دیگ استفاده کنید چرا که ته دیگ این غذا یکی از مهم ترین بخش های خوشمزه آن به شمار رفته و بسیار مهم است. یکی از معروفترین غذاهای مشهد پلوی مخلوط است.
آش ماستی
بیشتر غذاهای مربوط به خراسان، به صورت آش و سوپ سرو می شود و بیشتر مردم این سرزمین علاقمند به غذاهای سنتی مانند آش دارند. آش ماستی در تمامی استان خراسان طبخ می شود و بهتر است بدانید که این غذا در هر شهرستان، به طور خاصی سرو شده و به همین دلیل تفاوت هایی در آش ماستی مشهد با آش ماستی سبزوار قابل ملاحظه است. از مهم ترین ویژگی های آش ماستی می توان به استفاده از لپه و ادویه جات معطر اشاره نمود که با ماست و روغن و آب ترکیب شده و می تواند میان وعده یا غذای اصلی بسیار خوشمزه ای به شمار رود. به طور کلی توصیه شده است که انواع آش با نان میل نشود ولی برخی از افراد به همراه آش کمی هم نان میل می کنند. استفاده از سینه ماست در تهیه آش ماستی سبب شده است تا این غذا در میان مردم بسیار مشهور شود و به عنوان یک غذای کامل به شمار رود. در صورتی که علاقمند به میل این غذای خوشمزه مشهدی را دارید می توانید دستور پخت آن را مشاهده کنید و یا به یکی از رستوران های سنتی مشهد سری بزنید.
خورشت ریواس
یکی دیگر از محبوبترین غذاهای محلی مشهدی، بدون شک خورشت ریواس است. اگر اهل خوردن غذاهای ترش هستید، حتما از طرفداران پروپاقرص این غذا خواهید شد. ریواس یک سبزی کوهی ترشمزه است که بهصورت طبیعی و در فصل بهار رشد میکند. خورشت ریواس تنها از غذاهای سنتی مشهد نیست؛ بلکه در هر منطقهای که این گیاه در دسترس است، این خورشت خوشمزه تهیه میشود. تقویت سیستم گوارشی و سیستم گردش خون، تنظیم سطح قندخون، تقویت استخوانها و مبارزه با سلولهای سرطانی از جمله مهمترین خواص ریواس هستند. خورشت ریواس یک غذای فصلی محسوب میشود. گوشت قرمه، ریواس، سبزی نعنا و جعفری تازه و پیاز از مواد اصلی تشکیلدهنده این خورشت خوشمزه هستند. اگر ذائقه ترشی دارید، پیشنهاد میشود حتما یک بار این غذا را امتحان کنید تا طعمی متفاوت از غذاهای محلی مشهدی را تجربه کنید.
دیگچه
دنیای طعمهای خوشمزه مشهد، تنها محدود به غذاهای محلی مشهدی نمیشود؛ از طعم بینظیر شیرینیها و دسرهای مشهدی، به این راحتیها نمیتوان گذشت. دیگچه یکی از دسرهای محبوب مشهدیهاست که شباهت زیادی به شلهزرد دارد؛ اما بسیار غلیظ است که میتواند مانند ژله، بهصورت قالبی هم درست شود. زعفران نقشی اساسی در تهیه این دسر دارد و بیشتر بهعنوان نذری در ماه محرم یا در سفره افطار، از این دسر محبوب استفاده میشود.
شیرینی مشهدی
شیرینی مشهدی که با نام شیرینی مارمالادی، شیرینی مربایی یا شیرینی آلمانی هم شناخته میشود، یکی دیگر از شیرینیهای پرطرفدار، نه فقط برای مشهدیها؛ بلکه برای تمام ایرانیهاست. این شیرینی از دولایه تشکیل شده است که قسمت میانی آنها میتواند با انواع مرباها، مارمالادها و سسهای شکلاتی پر شود. وجود مربا و سس شکلاتی، طعم بسیار خوبی به شیرینی میدهد و از خشکی شیرینی در دهان جلوگیری میکند.
زعفران
زعفران که بعنوان یکی از گرانبهاترین تولیدات کشاورزی ایران محسوب میگردد، در استان خراسان، بیشترین تولید و صادرات را دارد و از حیث تولید زعفران، استان خراسان در رتبه اول جهان قرار دارد. این محصول ویژه در بخشهای مرکزی استان همچون شهرستانهای تربت حیدریه، زاوه، گناباد، تایباد، باخرز و بجستان و در جنوب استان خراسان در شهرستانهای قائنات، بیرجند، فردوس، سرایان کشت میشود و استان خراسان با تولید حدود ۷۵/۵ درصد از کل تولید زعفران کشور، مقام اول را داراست.
زرشک
بزرگترین استان تولیدکننده زرشک در ایران، استان خراسان جنوبی است. زرشک که از دیرباز زینت بخش سفرههای اصیل ایرانی بوده است و امروزه نیز مورد استفاده بسیاری از مردم سرزمین پهناور ایران می باشد و بعنوان یکی از انواع مختلف سوغات مشهد به شمار میرود.
ادویه هفت قلم
یکی دیگر از انواع خوراکیهای مشهد که در غذاهای ایرانی همچون آبگوشت و خورشت بیشتر استفاده میشود، ادویه هفت قلم است که از ترکیب دارچین، سماق، گلپر، زنجبیل، فلفل سیاه، فلفل قرمز و زردچوبه تهیه میگردد و بدلیل اینکه ترکیب این ادویهها در کنارهم موجب زیبایی از نظر رنگ میشود به آن ادویه هفت قلم میگویند.