هرمزگان علاوه بر داشتن طبیعتی زیبا و منحصر به فرد دارای غذاهای سنتی خوشمزه‌ای نیز می‌باشد. بسیاری از ادویه‌های این منطقه هندی است و گاها تاثیر بسیاری از غذاهای هندی نیز داشته است.
به علت هم‌جواری این استان با خلیج فارس انواع غذاهای دریایی با طعم‌های فوق العاده و ادویه‌های مخصوص در آنجا طبخ می‌شود.
در این مطلب برخی از خوراکی‌ها و غذاهای خوشمزه هرمزگان را به شما معرفی می‌کنیم.
جریش
جِریش (حلیم بلغور گندم) نوعی حلیم غلیظ و از غذاهای محلی استان هرمزگان است که در کشورهای عربی و حوزه خلیج فارس هم طبخ می شود و در ماه رمضان از غذاهای اصلی سفره افطار آنها به شمار می رود.«بلغور گندم» یا «گندم شکسته» نوع کمتر شناخته شده‌ای از دانه کامل «گندم دوروم» است و در مقایسه با کربوهیدرات‌هایی که با گندم فرآوری شده یا غنی شده درست شده‌اند، بلغور گندم منبع بهترین از ویتامین‌ها، مواد معدنی، فیبر، آنتی‌اکسیدان‌ها و ریزمغذی‌هاست.
نان چم‌چمو
نان چم‌چمو که به نان تخم‌مرغی هم شناخته می‌شود، یکی از نان‌های پرطرفدار هرمزگان است. این نان بیشتر در وعده صبحانه سرو می‌شود. پخت این نان آسان است و از ترکیب تخم‌مرغ، آرد، شکر و روغن به دست می‌آید.
گبولی گوشت
گبولی گوشت یکی از غذای معروف هرمزگانی و پر از ادویه های خاص و خوش عطری است که بویشان تا هفت کوچه آن طرفتر می پیچد. گوشت پخته و تف داده شده، سیب زمینی سرخ شده، نخود پخته، پیاز داغ و پلویی که با آب گوشت و انواع ادویه مثل هل؛ میخک، لیمو عمانی، ادویه های مخصوص جنوبی و فلفل پخته شده؛ مواد تشکیل دهنده گبولی خوشمزه ما هستند. بعضیها این غذا را با مرغ می پزند و بعضی ها کشمش هم به آن اضافه می کنند.
برنج دیشو
پلوی شیرین یا برنج دیشو، یکی از غذاهای پرطرفدار جزیره قشم است که برای تهیه آن، برنج را به همراه شیره رقیق شده خرما دم می‌کنند. از آنجا که این پلوی شیرین را با ماهی می‌خورند، طبع گرم خرما می‌تواند طبع سرد ماهی را به اعتدال برساند.
هواری
هواری یا ماهی پلو از غذاهای سنتی هرمزگان است که مصرفش در شهر بندرعباس رواج بیشتری دارد. ادویه‌های متنوع، سبزی‌های جنوبی، گشنیز، شوید، شنبلیله، ماهی و برنج از مواد تشکیل‌دهنده این پلوی مخلوط و مقوی ست. اگرچه در تهیه هواری می‌توان از انواع ماهی‌ها و حتی میگو استفاده کرد اما جالب است بدانید ماهی هوور طعم دل‌انگیزتری به این غذای دلچسب می‌بخشد.
موفلک
موفلک یکی دیگر از غذاهای خوش طعم هرمزگان است که در ترکیب آن به جای برنج از گندم یا جو برشته شده استفاده می‌شود و آن را به همراه ماهی مخصوص و بدون استخوان جنوب، ادویه و پیاز سرخ شده دم می‌کنند. در آخرین دقایق پخت، می‌توان کمی تخم گشنیز و ادویه نیز به این غذای خوشمزه اضافه کرد.
ماهی برشته
ماهی برشته یا ماهی زغالی از غذاهای سنتی قشم است که زنان این خطه از ایران زمین آن را بسیار لذیذ طبخ می‌کنند. برای برشته کردن ماهی‌ها، ابتدا شکم‌شان را با ترکیبی از گشنیز، شوید، پیاز و ادویه پر کرده و سپس آنها را روی ورق‌های فلزی بسیار داغ می‌چینند و روی شعله گاز یا زغال قرار می‌دهند. اگرچه در پخت این غذا از ماهی‌های مختلفی چون ساردین، گاریز، سنگسر، سرخو، زرده و هوور استفاده می‌شود اما شکم ماهی‌های کوچک‌تر مانند ساردین و گاریز را پر نمی‌کنند.
هزاری
هزاری یکی از لذیذترین غذاهای محلی هرمزگان است که چون دیگر غذاهای محلی این منطقه با ماهی درست می‌شود. علاوه بر ماهی، برنج، پیاز سرخ‌شده، فلفل دلمه‌ای و پودر لیمو از مواد اصلی این غذای خوشمزه هستند.
زیبون
برای تهیه این غذای دلچسب، سیب‌زمینی خلالی، ماهی و پیاز خردشده را به همراه گوجه‌فرنگی رنده‌شده، ادویه و زردچوبه، تفت داده و روی نان محلی (توموشی) می ریزند و آن را در کف قابلمه می‌گذارند. سپس برنج پخته‌شده را به آن اضافه می کنند تا دم بکشد. این غذای خوشمزه شباهت زیادی به استانبولی پلو دارد.
سوراغ
سوراغ از غذاهای خاص و قرمزرنگ هرمزگان است که در ترکیبات خود گلک یا همان خاک سرخ دارد. برای تهیه این غذای منحصربه‌فرد که اغلب آن را به عنوان چاشنی می‌دانند، ماهی ساردین (مومغ یا حشینه) را به همراه نمک، آب و گلک به مدت 10 روز در حلب می‌گذارند تا غلیظ شود. پس از آماده شدن سوراغ، برای مصرف آن را روی نان می‌مالند و یا به عنوان چاشنی با برنج دم می‌کنند.
دو پیازه میگو
یکی از غذاهای بسیار ساده استان هرمزگان دو پیازه میگو ست که در میان ساکنان جزیره قشم طرفداران بسیاری دارد. این غذا با استفاده از میگو، پیاز، ادویه و رب گوجه‌فرنگی در مدت زمانی کوتاه آماده می‌شود که آن را هم با برنج و هم با نان می‌توان سرو کرد.
عنکاس خشک شده
عنکاس همان ماهی مرکب است که به خاطر خوشمزگی و لذیذ بودنش، حسابی بین اهالی قشم و هرمزگان محبوب است. عنکاس خشک شده غذای نسبتا پر زحمتی است که قشمی ها در فصل تابستان مصرفش می کنند. بعد از اینکه گوشت عنکاس را تکه تکه بریدند؛ در حدود ده روز جلوی آفتاب قرارش می دهند تا خشک شود. بعد این گوشت های خشک شده را کباب می کنند و بعد از کمی کوبیدن، سر سفره می آورند. عنکاس را باید با لیمو و خارک خرما بخورید تا بفهمید چرا انقدر بین اهالی جنوب محبوب است.
بلالیت
بلالیت از دسرهای مقوی هندی-عربی ست که در بندرعباس و برخی دیگر از شهرهای جنوب کشور نیز رایج است. این دسر از ماکارونی، شکر یا شیره خرما، هل، گلاب، زعفران و روغن درست می‌شود و آن را در وعده صبحانه سرو می‌کنند.
نان تمشی
نان تمشی را در مناطق مختلف هرمزگان با پنیر و تخم مرغ آماده می کنند اما در جزیره هرمز، تمشی با روش متفاوتی تهیه می شود. در تهیه تمشی هرمزی ها، باز هم از گلک استفاده می شود. آب سرخ بعد از ته نشین شدن گلک؛ ماده اصلی تهیه این نان است که هم رنگ و هم مزه بهتری به آن می دهد. تمشی بیشتر با مهیاوه خورده می شود و یک وعده کامل است.
ترشی انبه
ترشی انبه، از ترشی‌های اصیل هرمزگان است که طرز تهیه بسیار آسانی دارد. برای تهیه این ترشی خوشمزه، کافی ست انبه چغاله یا انبه نارس را به همراه تمبر هندی، زردچوبه و رب گوجه‌فرنگی با سرکه ترکیب کرده و برای مدتی در ظرف نگه‌داری کنید. اگرچه این ترشی در پاکستان و هندوستان نیز رواج بسیاری دارد اما بدون شک ترشی انبه بندرعباسی برای بسیاری از ذائقه‌ها دلچسب‌تر است.
کلمبا
کلمبا یکی دیگر از غذاهای محلی جزیره قشم است که چون اغلب غذاهای رایج در این منطقه با ماهی پخته می شود. برای طبخ این غذای سنتی هرمزگان، ماهی بدون استخوان و گندم پرک را در روغن حیوانی (جونون) می پزند و در آخر سبزی های مخصوص و معطر را به این ترکیب خوشمزه اضافه می کنند.
کاتوغ ماهی
کاتوغ نوعی خورش در جزیره قشم است که محبوب‌ترین نوع آن کاتوغ ماهی ست. برای تهیه این خورش خوشمزه، پیاز را به همراه سبزی، گوجه‌فرنگی و ادویه‌هایی خاص تفت می‌دهند، سپس ماهی‌های خردشده را به این ترکیب اضافه می‌کنند. پس از کمی پختن، این غذای لذیذ آماده می‌شود. تفاوت کاتوغ ماهی هرمزگان با قلیه ماهی بوشهر و خوزستان استفاده از تمرهندی ست، چرا که اصالت کاتوغ ماهی به استفاده از لیمو خشک است و در این غذا از تمرهندی استفاده نمی‌شود.
مهیاوه
این غذای معروف هرمزگان در واقع نوعی سس است. برای درست کردن آن از ماهی موتو تند و شور استفاده می شود. این ماهی، خشک شده و به شکل پودر در می آید و با موادی مثل خردل، گشنیز و فلفل ترکیب و به آن نمک و آب اضافه می شود تا به شکل مایعی روان در بیاید. این مایع در ظرفی دربسته به مدت حدود یک ماه زیر آفتاب گذاشته می شود و همراه برنج و نان و گاهی هم صبح ها به جای پنیر خورده می شود. البته به خاطر طعم تند و تیزی که دارد نمی توان آن را زیاد خورد.
کوفته مومغ
کوفته مومغ که علی‌رغم نامش شباهت زیادی به کوکو یا کتلت دارد، از غذاهای خوشمزه و پرطرفدار هرمزگان است، برای تهیه این کوفته، سیب‌زمینی آب‌پز و ماهی ساردین پخته‌شده با تخم‌مرغ، سبزی‌های محلی و ادویه فراوان ترکیب و در روغن سرخ می‌شود.
مالوکی
مالوکی از شیرینی‌های خوشمزه و سنتی هرمزگان است، خمیر این شیرینی از تخم‌مرغ، آرد و ماست تهیه می‌شود. بعد از آماده شدن خمیر، آن را به شکل دایره‌های کوچک در روغن داغ و فراوان سرخ می‌کنند و درون پودر قند می‌غلتانند.
پودینی کوسه
از دیگر غذاهای محلی هرمزگان پودینی کوسه است که مصرف آن در جزیره قشم رواج بسیاری دارد. برای طبخ این غذا، کوسه ماهی یا سفره ماهی را تکه تکه کرده و آن را می‌جوشانند تا پوست و استخوانش جدا شود، سپس گوشت ماهی را ریش ریش کرده و با ترکیبی از سیر و پیاز سرخ‌شده، ادویه، گشنیز، شنبلیله و رب گوجه‌فرنگی مخلوط می‌کنند. پس از 10 دقیقه حرارت، این غذای خوشمزه آماده می‌شود. پودینی کوسه را می‌توان هم با نان و هم با برنج سرو کرد، البته فراموش نکنید از آنجا که گوشت کوسه ماهی حاوی مقدار زیادی جیوه است مصرف بیش از حد آن به ویژه برای زنان باردار به هیچ‌وجه توصیه نمی‌شود.
